ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ - ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΓΚΥΟ - ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΚΥΗΣΕΩΣ

Οι περισσότερες εγκυμοσύνες δεν παρουσιάζουν επιπλοκές. Ωστόσο, είναι χρήσιμο να γνωρίζετε ποια σοβαρά ιατρικά θέματα είναι πιο πιθανό να επηρεάσουν μια έγκυο. 

Ο γυναικολόγος σας με τη βοήθεια των υπερήχων και άλλων εξετάσεων, θα σας παρακολουθεί για να διαγνώσει τυχόν προβλήματα που ανακύπτουν. Εν τω μεταξύ, μπορείτε να βοηθήσετε και εσείς το γιατρό σας εάν αναφέρετε εγκαίρως τα συμπτώματα. 

1. Αποβολή 

Η αποβολή είναι η απώλεια μιας εγκυμοσύνης τις πρώτες 20 εβδομάδες. Περίπου  το 15 με 20 τοις εκατό των εγκυμοσύνων καταλήγουν σε αποβολή και περισσότερο από το 80 τοις εκατό των αποβολών συμβαίνουν πριν από τις 12 εβδομάδες. Το 50 με 70 τοις εκατό των αποβολών του πρώτου τρίμηνου  πιστεύεται ότι είναι τυχαία συμβάντα που προκαλούνται από τη διαπίστωση χρωμοσωμικών ανωμαλιών στα γονιμοποιημένα ωάρια που τηρεί το έμβρυο. Συνήθως, αυτό σημαίνει ότι το ωάριο ή σπέρμα είχε τον εσφαλμένο αριθμό χρωμοσωμάτων, και ως αποτέλεσμα, δεν είναι δυνατό να αναπτυχθούν κανονικά τα γονιμοποιημένα ωάρια. 

Η κολπική αιμορραγία είναι συνήθως η πρώτη ένδειξη της αποβολής, (δεν αποκλείεται όμως να έχετε αιμορραγία κατά το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης και να μην αποβάλετε). Παρόλα αυτά όμως εάν παρατηρήσετε αιμορραγία πρέπει να το αναφέρετε αμέσως στο γυναικολόγο σας ο οποίος θα σας συστήσει εάν πρέπει να κάνετε υπέρηχο και ενδεχομένως και μια εξέταση αίματος. 

Παράγοντες που θέτουν μια εγκυμοσύνη σε υψηλότερο κίνδυνο για αποβολή 

•   Ηλικία:  Γυναίκες άνω των 40 ετών είναι σχετικά δύο φορές πιο πιθανό να αποβάλλουν από τις γυναίκες  20 ετών λόγω των αυξημένων πιθανοτήτων για εμφάνιση χρωμοσωμικών ανωμαλιών. 

•   Ιστορικό αποβολών: Οι γυναίκες που είχαν δύο ή περισσότερες αποβολές  έχουν περισσότερες πιθανότητες από άλλες γυναίκες να αποβάλλουν ξανά. 

•   Χρόνιες ασθένειες ή παθήσεις:  Ο διαβήτης και κάποιες άλλες ορμονικές διαταραχές είναι ορισμένοι από τους παράγοντες που θα μπορούσαν να αυξήσουν τον κίνδυνο για αποβολή. 

•   Προβλήματα του τραχήλου της μήτρας: Γυναίκες με ασθένειες του τραχήλου της μήτρας όπως συγγενείς ανωμαλίες καρκίνου  ή ανεπάρκεια του τραχήλου της μήτρας έχουν περισσότερες πιθανότητες για μια αποβολή. 

•   Ιστορικό  γενετικών προβλημάτων: Αν εσείς, ο σύντροφός σας, ή μέλη της οικογένειας σας έχουν ιστορικό γενετικών ανωμαλιών, είστε σε υψηλότερο κίνδυνο για αποβολή. 

•   Λοιμώξεις: Έρευνες έχουν δείξει ότι διατρέχετε υψηλότερο κίνδυνο για αποβολή εάν έχετε λιστέρια, μαγουλάδες, ερυθρά, ιλαρά, βλεννόρροια, HIV και ορισμένες άλλες λοιμώξεις. 

•   Το κάπνισμα, το αλκοόλ και η χρήση ναρκωτικών: Το κάπνισμα,το αλκοόλ και η χρήση ναρκωτικών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο για αποβολή. Μερικές μελέτες επίσης δείχνουν μια συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης καφεΐνης και υψηλότερου κινδύνου για αποβολή. 

•   Φάρμακα: Ορισμένα φάρμακα έχουν συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο αποβολής, οπότε είναι σημαντικό να ζητάτε τις οδηγίες του γιατρού σας πριν από κάθε λήψη φαρμάκου.

•   Περιβαλλοντικοί παράγοντες: Περιβαλλοντικοί παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο αποβολής συμπεριλαμβάνουν μεγάλες δόσεις ακτινοβολίας ή αναισθητικών αερίων, μολύβδου, αρσενικού και ορισμένων χημικών ουσιών, όπως οξείδιο φορμαλδεΰδης, βενζόλιο και αιθυλένιο.

•   Η παχυσαρκία: Μερικές μελέτες δείχνουν συσχέτιση μεταξύ της παχυσαρκίας και αποβολής. 

2. Πρόωρος τοκετός 

Εάν ξεκινήσει η διαδικασία του τοκετού πριν φτάσετε την 34η εβδομάδα της εγκυμοσύνης, βρίσκεστε σε πρόωρο τοκετό και το μωρό που γεννιέται θεωρείται πρόωρο. Περίπου το 12 τοις εκατό των βρεφών γεννιούνται πρόωρα. Ο πρόωρος τοκετός μπορεί να προκαλέσει προβλήματα υγείας ή ακόμη και το θάνατο του μωρού εάν αυτό συμβεί πολύ νωρίς. 

Τι μπορεί να προκαλέσει πρόωρο τοκετό;

Παρόλο που συχνά είναι άγνωστη η αιτία, μια ποικιλία παραγόντων διαδραματίζουν ρόλο στον πρόωρο τοκετό: 

• Λοιμώξεις του γεννητικού συστήματος, όπως χλαμύδια, βακτηριδιακή κολπίτιδα ή τριχομονάδωση, συσχετίζονται με πρόωρο τοκετό. 

• Εάν έχετε πρόβλημα με τον πλακούντα, όπως πρόδρομος πλακούντας

• Εάν έχετε διαρθρωτικές ανωμαλίες της μήτρας ή ανεπάρκεια του τραχήλου της μήτρας. 

• Εάν έχετε δίδυμη κύηση ή έχετε πάρα πολύ αμνιακό υγρό. 

• Ορισμένες χρόνιες ασθένειες μητέρων μπορεί να συνδέονται με πρόωρο τοκετό, όπως ο διαβήτης, δρεπανοκυτταρική αναιμία,  άσθμα, λύκος και ηπατίτιδα. 

Ποιες γυναίκες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για πρόωρο τοκετό;

• Εάν έχετε ιστορικό πρόωρου τοκετού. 

• Εάν έχετε δίδυμη κύηση.

• Εάν είστε κάτω των 17 ή άνω των 35 ετών.

• Εάν δεν έχετε αποκτήσει αρκετό βάρος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σας.

• Εάν είχατε κολπική αιμορραγία στο δεύτερο ή τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης σας.

• Εάν καπνίζετε, καταναλώνετε μεγάλες ποσότητες αλκοόλ ή κάνετε χρήση ναρκωτικών (ιδίως κοκαΐνης) κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

• Εάν γεννήσατε τους τελευταίους 18 μήνες (ιδίως εάν μείνατε έγκυος εντός έξι μηνών από τον τοκετό).

Οι ερευνητές εξετάζουν μερικούς ύποπτους παράγοντες κινδύνους για αποβολή: 

• Μερικές μελέτες δείχνουν μια συσχέτιση μεταξύ υψηλών επιπέδων στρες και πρόωρου τοκετού επειδή το άγχος μπορεί να οδηγήσει στην απελευθέρωση κάποιων ορμονών που μπορούν να ενεργοποιήσουν πρόωρο τοκετό. 

• Επίσης μελέτες εξετάζουν την επίδραση που μπορεί να έχει μια απαιτητική εργασία ή απασχόληση που απαιτεί πολλές ώρες εργασίας, χωρίς να υπάρχει ακόμη σαφής ένδειξη.

Τέλος, ορισμένοι ερευνητές μελετούν το ρόλο των γενετικών παραγόντων επειδή πρόωρος τοκετός φαίνεται να είναι πιο συνηθισμένος σε κάποιες οικογένειες. 

Ποια είναι τα συμπτώματα του πρόωρου τοκετού;

Καλέστε το γιατρό σας αμέσως εάν αντιμετωπίζετε κάποιο από τα παρακάτω συμπτώματα κατά τη διάρκεια του δεύτερου ή τρίτου τρίμηνου (πριν από τις τριάντα επτά εβδομάδες): 

• Αύξηση κολπικών υγρών.

• Μια αλλαγή στην ποιότητα των κολπικών υγρών - εάν καθίσταται υδαρές, βλεννώδες ή αιματηρό (ακόμη και αν είναι ροζ).

• Οποιαδήποτε κολπική αιμορραγία.

• Κοιλιακό πόνο και αιμόρροια.

• Μια αύξηση της πυελικής πίεσης  (ένα αίσθημα ότι το μωρό σας πιέζει).

• Χαμηλό πόνο στη μέση, ειδικά αν δεν είχατε προηγουμένως. 

Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να σας προκαλέσουν σύγχυση, επειδή ορισμένα από αυτά, όπως η πυελική πίεση ή ο πόνος στη μέση, μπορεί να προκύψουν κατά τη διάρκεια και μιας φυσιολογικής εγκυμοσύνης, αλλά είναι πάντα καλύτερα να μιλήσετε με το γιατρό σας αμέσως εάν συναντάτε οτιδήποτε ασύνηθες. 

3. Χαμηλά επίπεδα αμνιακού υγρού (ολιγάμνιο) 

Περίπου το 8 τοις εκατό των εγκύων γυναικών έχουν χαμηλά επίπεδα αμνιακού υγρού σε κάποιο σημείο της εγκυμοσύνης, συνήθως στο τρίτο τρίμηνο. Εάν συμβαίνει αυτό σε εσάς, ο γυναικολόγος σας θα παρακολουθεί την εγκυμοσύνη σας στενά για να βεβαιωθεί ότι το μωρό σας συνεχίζει να αναπτύσσεται κανονικά. Εάν βρίσκεστε κοντά στο τέλος της εγκυμοσύνης σας, μπορεί να έχετε πρόωρο τοκετό.

Τι είναι το αμνιακό υγρό; 

Το αμνιακό υγρό είναι το υγρό που βρίσκεται μέσα στο σάκο που περιβάλλει το αναπτυσσόμενο μωρό και διαδραματίζει πολλούς σημαντικούς ρόλους: 

• Το μαξιλάρι του μωρού σας για την προστασία του από κάποιο τραύμα 

• Αποτρέπει τον ομφάλιο λώρο από τη συμπίεση του μωρού και τη μείωση της παροχής οξυγόνου στο μωρό. 

• Βοηθά στη διατήρηση σταθερής θερμοκρασίας  μέσα στη μήτρα  

• Προστατεύει κατά της μόλυνσης. 

• Επιτρέπει στο μωρό σας να μετακινείται ώστε οι μύες και τα οστά του να αναπτυχθούν σωστά. 

• Βοηθά στην  ανάπτυξη του πεπτικού (με την κατάποση και αποβολή αμνιακού υγρού)  και αναπνευστικού συστήματος (καθώς το μωρό σας κάνει εισπνοές  και εκπνοές ουσιαστικα γεμιζοντας και αδειάζοντας τους πνεύμονές του με αμνιακό υγρό)

Πώς θα ξέρω εάν έχω χαμηλά επίπεδα αμνιακού υγρού; 

Ο ιατρός μπορεί να υποπτεύεται αυτό το πρόβλημα, εάν η μέτρηση είναι μικρή για το στάδιο της εγκυμοσύνης σας, ή εάν πιστεύει ότι το μωρό σας δεν μετακινείται πάρα πολύ. Μπορεί επίσης να μπείτε στη διαδικασία περαιτέρω ελέγχου  εάν προηγουμένως είχατε ένα μωρό του οποίου η ανάπτυξη ήταν μικρή ή εάν έχετε χρόνια υψηλή πίεση αίματος, προεκλαμψία, διαβήτη ή λύκο, ή εάν στο παρελθόν είχατε ξεπεράσει την πιθανή ημερομηνία τοκετού. 

Για να εξακριβώσετε το πρόβλημα πρέπει να κάνετε ένα υπέρηχο. Μια κανονική μέτρηση αμνιακού υγρού για το τρίτο τρίμηνο είναι μεταξύ 5 και 25 εκατοστά (cm). Συνολικά λιγότερο από 5 cm θεωρείται χαμηλή. 

Τι θα μπορεί να προκαλεί αυτό το πρόβλημα; 

Οι ειδικοί επιστήμονες δε γνωρίζουν πάντα τι προκαλεί χαμηλά επίπεδα αμνιακού υγρού. Το πρόβλημα αυτό είναι πιο συνηθισμένο αργά κατά το τρίτο τρίμηνο, ιδιαίτερα εάν έχετε περάσει την πιθανή ημερομηνία τοκετού.  Όσο πιο αργά εμφανίζεται στην εγκυμοσύνη, τόσο καλύτερες οι προοπτικές για το μωρό σας. Οι πιο συχνές αιτίες είναι οι παρακάτω: 

• Υψηλή ή πλήρης ρήξη αμνιακών μεμβράνων του σάκκου 

Ένα μικρό δάκρυ στις αμνιακές μεμβράνες μπορεί να οδηγήσει σε διαρροή αμνιακού υγρού. Αυτό μπορεί να συμβεί σε οποιοδήποτε σημείο της εγκυμοσύνης, αλλά πιο συχνά συμβαίνει τους τελευταίους μήνες. Ενδέχεται να παρατηρήσετε τη διαρροή υγρών μόνοι σας εάν διαπιστώσετε ότι τα εσώρουχα σας είναι υγρά ή μπορεί να το ανακαλύψει ο ιατρός σας κατά τη διάρκεια μιας εξέτασης. 

Η ρήξη μεμβρανών μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο μόλυνσης τόσο για εσάς όσο και για το μωρό σας, διότι παρέχει έναν τρόπο στα βακτήρια να μπουν μέσα στον αμνιακό σάκο. Υπάρχουν φορές, κατά τις οποίες υπάρχει αυτοθεραπεία οπότε η διαρροή σταματάει και το υγρό να επιστρέψει σε κανονικά επίπεδα (Αυτό γίνεται συνήθως εάν η διαρροή συμβεί μετά από μια αμνιοπαρακέντηση).

• Προβλήματα που σχετίζονται με τον πλακούντα

Ένα πρόβλημα με τον πλακούντα σας, όπως μια μερική αποκόλληση, εμποδίζει την παροχή αρκετού αίματος και θρεπτικών συστατικών στο μωρό σας και προκαλεί τη διακοπή  της ανακύκλωσης των υγρών. 

• Ορισμένες ιατρικές συνθήκες 

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, ορισμένες καταστάσεις -  όπως η χρόνια υψηλή πίεση αίματος, η προεκλαμψία, ο διαβήτης και ο λύκος - μπορεί να οδηγήσουν σε χαμηλά επίπεδα αμνιακού υγρού

• Δίδυμη Κύηση 

Οι πιθανότητες για χαμηλά επίπεδα αμνιακού υγρού είναι αυξημένες, εάν έχετε δίδυμη κύηση. Στην περίπτωση διδύμων είναι πιθανό το ένα έμβρυο να υποφέρει από λίγο αμνιακό υγρό ενώ το άλλο να έχει πάρα πολύ. 

• Εμβρυϊκές ανωμαλίες

Εάν υποφέρετε από χαμηλά επίπεδα αμνιακού υγρού κατά το πρώτο ή δεύτερο τρίμηνο, μπορεί να σημαίνει ότι το μωρό σας έχει ένα πρόβλημα υγείας. Εάν τα νεφρά δεν είναι σωστά ανεπτυγμένα (σύνδρομο του Πότερ) ή το ουροποιητικό σύστημα δεν λειτουργεί σωστά, το  μωρό σας δεν θα παράγει αρκετά ούρα για να διατηρήσει το αμνιακό υγρό σε ικανοποιητικά επίπεδα. Ένα πρόβλημα στην καρδιά μπορεί επίσης να οδηγήσει σε χαμηλά επίπεδα αμνιακού υγρού. 

4. Προεκλαμψία

Η προεκλαμψία είναι μια πολύπλοκη διαταραχή που επηρεάζει 3 έως 8 τοις εκατό των εγκύων γυναικών. Αυτό γίνεται διάγνωση όταν μια γυναίκα, μετά από την 20η εβδομάδα της εγκυμοσύνης, έχει δύο συμπτώματα ταυτόχρονα: πρόσφατα αυξημένη αρτηριακή πίεση και πρωτεϊνών στα ούρα της.

Η προεκλαμψία συνήθως εμφανίζεται μετά από τις τριάντα επτά εβδομάδες, αλλά μπορεί να συμβεί οποιαδήποτε στιγμή κατά το δεύτερο ήμισυ της εγκυμοσύνης, ή ακόμη και μετά τον τοκετό - συνήθως εντός του πρώτου 48ωρου. Η προεκλαμψία μπορεί να είναι ήπια ή και πιο σοβαρή και η εξέλιξή της αργή ή γρήγορη. 

Πώς μπορεί να επηρεάσει η προεκλαμψία την υγεία μου και την υγεία του μωρού; 

Όσο πιο σοβαρή είναι η κατάσταση και όσο νωρίτερα εμφανίζεται, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος για εσάς και το μωρό σας. Οι περισσότερες έγκυες μητέρες που τους έχει γίνει διάγνωση προεκλαμψίας κοντά στην ημερομηνία τοκετού αναπτύσσουν ήπια συμπτώματα, και τα μωρά τους γεννιούνται χωρίς κανένα πρόβλημα. Όμως, σοβαρές περιπτώσεις προεκλαμψίας μπορεί να επηρεάσουν ζωτικά όργανα όπως το συκώτι, τα νεφρά και τον εγκέφαλο και να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα ή ακόμη και να απειλήσουν τη ζωή της μητέρας και του μωρού.

Όταν μειωμένη ποσότητα αίματος πηγαίνει στη µήτρα σας, μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στο μωρό σας, όπως κακή ανάπτυξη, χαμηλά επίπεδα αμνιακού υγρού και αποκόλληση πλακούντα.

Επιπλέον, το μωρό σας ενδέχεται να γεννηθεί πρόωρα, εάν πρέπει να προχωρήσετε σε πρώιμο τοκετό.

Ποια είναι τα συμπτώματα της προεκλαμψίας; 

Η προεκλαμψία μπορεί να εμφανισθεί ξαφνικά, έτσι είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζετε τα συμπτώματα. 

Πρέπει να μιλήσετε αμέσως με το γιατρό σας εάν παρατηρήσετε πρήξιμο στο πρόσωπο ή οίδημα γύρω από τα μάτια σας, ελαφρύ πρήξιμο στα χέρια σας ή υπερβολικό και απότομο πρήξιμο των ποδιών ή των αστραγάλων σας. 

Απότομο πρήξιμο προκαλείται από κατακράτηση υγρών που μπορεί επίσης να οδηγήσει σε ταχεία αύξηση του βάρους.

Πρέπει να επισημανθεί ότι όλες οι γυναίκες με προεκλαμψία δεν έχουν προφανή πρήξιμο ή δραματική αύξηση βάρους - και όλες οι γυναίκες με πρήξιμο ή ταχεία αύξηση του βάρους δεν έχουν προεκλαμψία. 

Σε μια σοβαρή περίπτωση προεκλαμψίας, ενδέχεται να αντιμετωπίσετε και άλλα συμπτώματα. Πρέπει να μιλήσετε αμέσως με τον γιατρό σας εάν έχετε οποιοδήποτε από αυτά τα προειδοποιητικά συμπτώματα: 

•   Σοβαρούς ή μόνιμους πονοκεφάλους 

•   Ευαισθησία στο φως ή προσωρινή απώλεια της όρασης 

•   Έντονο πόνο στην άνω κοιλιακή χώρα 

•   Ναυτία και εμετό 

Τα συμπτώματα μπορεί να ποικίλλουν από γυναίκα σε γυναίκα όπως επίσης μπορεί να προκύψει προεκλαμψία χωρίς εμφανή συμπτώματα, ιδιαίτερα στα πρώτα στάδια. 

Πώς γίνεται η διάγνωση της προεκλαμψίας; 

Ο ιατρός σας θα ελέγξει την πίεση του αίματος και τα ούρα σας. Εάν έχετε αυξημένη πίεση και  πρωτεΐνη στα ούρα σας η διάγνωση είναι προεκλαμψία. 

Η πίεση αίματος θεωρείται υψηλή εάν έχετε συστολική μέτρηση 140 ή μεγαλύτερη ή διαστολική μέτρηση 90 ή υψηλότερη. Επειδή η πίεση του αίματος μπορεί να παρουσιάζει διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας, θα πρέπει να κάνετε περισσότερες από μία μετρήσεις για να επιβεβαιώσετε ότι η αρτηριακή πίεση είναι σταθερά υψηλή. 

Επίσης πρέπει να γίνεται εξέταση ούρων για να ελεγχθεί το επίπεδο των πρωτεϊνών σας στα ούρα. Επειδή οι πρωτεΐνες στα ούρα μπορεί να παρουσιάζουν διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας, μπορεί να γίνεται συλλογή ούρων για 24 ώρες. 

Τι προκαλεί προεκλαμψία; 

Ειδικοί πιστεύουν ότι πολλές περιπτώσεις προεκλαμψίας αρχίζουν πράγματι στα πρώτα στάδια της εγκυμοσύνης, πολύ πριν την εμφάνιση οποιαδήποτε συμπτωμάτων, και ότι συνδέονται με μειωμένη ροή του αίματος στον πλακούντα. Αυτό μπορεί να συμβεί εάν δε γίνει σωστή εμφύτευση πλακούντα  και οι αρτηρίες στην εν λόγω περιοχή δε διαστέλλονται όπως θα έπρεπε, έτσι ώστε λιγότερο αίμα να φθάνει στον πλακούντα. 

 Άλλες αιτίες είναι οι παρακάτω: 

•   Η χρόνια υπέρταση 

•   Οι παθήσεις πηκτικότητας του αίματος, διαβήτης, νεφρίτιδα ή λύκος 

•   Εάν κάποιο συγγενικό σας πρόσωπο (μητέρα, αδελφή, γιαγιά ή θεία), είχε πάθει προεκλαμψία

•   Η παχυσαρκία

•   Η δίδυμη κύηση

•   Εάν έχετε ηλικία κάτω των 20 ή άνω των 40 ετών

5. Εξωμήτρια κύηση

Όταν ένα γονιμοποιημένα ωάριο εμφυτεύεται οπουδήποτε έξω από τη μήτρα, είναι μια εξωμήτρια κύηση. Μία στις 50 εγκυμοσύνες είναι εξωμήτρια

Η ύπαρξη εξωμήτριας κύησης επιβεβαιώνεται με υπερηχογραφικό έλεγχο κυρίως μετά την 7η βδομάδα της κύησης. Η αντιμετώπισή της είναι είτε συντηρητική (δηλ. αναμονή και συχνή παρακολούθηση) είτε φαρμακευτική είτε χειρουργική (λαπαροσκοπική ή κλασσική).

Η διάγνωση και αντιμετώπισή της πρέπει να γίνει γρήγορα γιατί εάν αφεθεί να προχωρήσει σε ανάπτυξη εκθέτει την έγκυο σε μεγάλο κίνδυνο.

6. Προδρομικός Πλακούντας 

Ο πλακούντας  συνήθως βρίσκεται κοντά στο επάνω μέρος της µήτρας και προμηθεύει το μωρό με θρεπτικά συστατικά με τον ομφάλιο λώρο. Εάν έχετε προδρομικό πλακούντα, ο πλακούντας είναι ασυνήθιστα χαμηλά στη μήτρα, δίπλα ή σε σημείο που καλύπτει το τράχηλο της μήτρας.

Αυτό συμβαίνει περίπου 1 στις 200 εγκυμοσύνες. Ο προδρομικός πλακούντας δεν είναι συνήθως πρόβλημα στα πρώτα στάδια της εγκυμοσύνης. Ωστόσο, εάν το πρόβλημα  αυτό παραμείνει σε προχωρημένο στάδιο της εγκυμοσύνης, μπορεί να προκαλέσει πρόωρο τοκετό  και μπορεί να οδηγήσει σε άλλες επιπλοκές. Η θέση του πλακούντα σας θα ελεγχθεί με τη βοήθεια υπερηχογραφήματος, αλλά μόνο περίπου το 10 τοις εκατό των γυναικών που έχουν προδρομικό πλακούντα  εξακολουθεί ο πλακούντας να παραμένει στο σημείο αυτό μέχρι να γεννήσουν. Οι έγκυες που έχουν προδρομικό πλακούντα, πρέπει να γεννήσουν με καισαρική τομή. 

Εάν ο πλακούντας καλύπτει πλήρως τον τράχηλο της μήτρας, ονομάζεται  πλήρης προδρομικός πλακούντας. Εάν είναι δεξιά, στα όρια του τραχήλου της μήτρας ονομάζεται οριακός προδρομικός πλακούντας. Εάν, ο πλακούντας έχει  2 εκατοστά απόσταση από τον τράχηλο της μήτρας, αλλά δεν συνορεύει με αυτή το άκρο του επιπέδου του πλακούντα, η θέση του πλακούντα είναι φυσιολογική. Η θέση του πλακούντα σας θα ελέγχεται κατά τη διάρκεια των προγεννητικών υπερήχων. 

 Τι συμβαίνει αν έχει γίνει διάγνωση προδρομικού πλακούντα; 

Αυτό εξαρτάται σε ποιο στάδιο της εγκυμοσύνης βρίσκεστε. Μην πανικοβάλλεστε εάν ο υπέρηχος του δεύτερου τρίμηνου δείχνει ότι έχετε προδρομικό πλακούντα . Καθώς η εγκυμοσύνη σας εξελίσσεται, ο πλακούντας σας είναι πιθανό να «μετεγκατασταθεί» μακρύτερα από τον τράχηλο της μήτρας σας και να μην υπάρχει πλέον πρόβλημα.

Εάν έχετε οποιαδήποτε  κολπική αιμορραγία στο μεταξύ, ο υπέρηχος που θα γίνει στη συνέχεια θα βοηθήσει να μάθουμε τι συμβαίνει. 

Εάν το υπερηχογράφημα παρακολούθησης αποκαλύψει ότι ο πλακούντας εξακολουθεί να καλύπτει ή είναι πολύ κοντά στον τράχηλο της μήτρας σας, θα παρακολουθείστε με τακτικά υπερηχογραφήματα. Θα σας δοθούν οδηγίες για ανάπαυση και θα αποφύγετε κολπικές εξετάσεις οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν αιμορραγία, καθώς επίσης επίπονες εργασίες ή άρση βαρέων για το υπόλοιπο της εγκυμοσύνης σας. 

Η αιμορραγία που προκαλείται από τον προδρομικό πλακούντα συμβαίνει όταν ο τράχηλος της μήτρας αρχίζει να διαστέλλεται και σπάνε τα αιμοφόρα αγγεία στην περιοχή αυτή. Είναι συνήθως ανώδυνη, μπορεί να ξεκινήσει χωρίς προειδοποίηση και μπορεί να κυμαίνεται από μικρή έως βαριά αιμορραγία. Εάν η αιμορραγία είναι σοβαρή, ίσως χρειαστεί να γεννήσετε το μωρό σας αμέσως, ακόμα και πρόωρα. Ίσως χρειαστείτε επίσης μετάγγιση αίματος. 

 

Ποιες άλλες επιπλοκές μπορεί να προκαλέσει ο προδρομικος πλακούντας; 

Οι έγκυες γυναίκες με προδρομικό πλακούντα έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες για κολπική αιμορραγία  όχι μόνο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά επίσης κατά τη διάρκεια και μετά τον τοκετό. Ο λόγος είναι ο εξής: 

Μετά από την καισαρική τομή ο μαιευτήρας βγάζει τον πλακούντα και δίνεται στη μητέρα φαρμακευτική αγωγή. Αυτό προκαλεί στη μήτρα συσπάσεις, που βοηθά να σταματήσει την αιμορραγία από την περιοχή όπου ήταν εμφυτευμένος ο πλακούντας. Στην περίπτωση όμως του προδρομικού πλακούντα το σημείο εμφύτευσής του είναι χαμηλά στο κατώτερο τμήμα της μήτρας το οποίο δεν συσπάται όπως το ανώτερο τμήμα της , και έτσι η αιμορραγία δεν ελέγχεται καλά.

Στις γυναίκες επίσης που έχουν προδρομικό πλακούντα είναι πιθανότερο ο πλακούντας να είναι εμφυτευμένος πολύ βαθιά και να μην διαχωρίζεται εύκολα κατά τον τοκετό. Αυτό μπορεί να  συμβεί σε μόνο ένα από 2.500 τοκετούς συνολικά, αλλά οι πιθανότητές σας να σας συμβεί εάν έχετε πρόδρομο πλακούντα είναι 1 στις 10. 

Τέλος, στις γυναίκες με προδρομικό πλακούντα είναι πιο πιθανό το μωρό που θα γεννήσετε να έχει χαμηλό βάρος  — κυρίως επειδή μπορεί να χρειαστεί να γεννήσετε νωρίς.

Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες προδρομικού πλακούντα; 

Η εμφάνιση προδρομικού πλακούντα στις περισσότερες γυναίκες οφείλεται σε τυχαίους παράγοντες.

Είναι πιο πιθανό η επιπλοκή αυτή να σας συμβεί εάν συντρέχει οποιοσδήποτε από τα ακόλουθους παράγοντες:

• Είχατε προδρομικό πλακούντα σε μια προηγούμενη εγκυμοσύνη.

• Είστε έγκυος με δίδυμα.

• Είχατε πριν γεννήσει με καισαρική τομή.

• Έχετε κάνει κάποια επέμβαση στη μήτρα.

• Καπνίζετε.

• Συχνά, πολλές έγκυες παραπονιούνται για ενοχλήσεις χαμηλά στην κοιλιά.

• Χρησιμοποιείτε κοκαΐνη.

• Επίσης, όσους περισσότερους τοκετούς έχετε κάνει και όσο μεγαλύτερη στην ηλικία είστε, τόσο  υψηλότερο κίνδυνο διατρέχετε. 

7. Διαβήτης Κυήσεως 

Αυτός είναι ένας τύπος διαβήτη που αναπτύσσεται σε ορισμένες γυναίκες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Μεταξύ 2 και 7 τοις εκατό των εγκύων μητέρων εμφανίζουν διαβήτη κυήσεως, καθιστώντας τον ως ένα από τα πιο συνηθισμένες επιπλοκές της εγκυμοσύνης. 

Όταν τρώτε, το πεπτικό σας σύστημα διασπά το μεγαλύτερο μέρος από το φαγητό σας σε έναν τύπο ζάχαρης που ονομάζεται γλυκόζη. Η γλυκόζη εισέρχεται στην κυκλοφορία του αίματος σας και στη συνέχεια - με τη βοήθεια της ινσουλίνης, μιας ορμόνης η οποία παράγεται στο πάγκρεας - παρέχει καύσιμα για τον οργανισμό σας. Όπως και ο διαβήτης τύπου 1 και τύπου 2, έτσι και ο διαβήτης κυήσεως προκαλεί τη γλυκόζη να παραμείνει στο αίμα σας αντί να μετακινηθεί στα κύτταρα και να μετατραπεί σε ενέργεια. Γιατί αυτό συμβαίνει στις έγκυες; 

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, οι ορμόνες καθιστούν πιο δύσκολο για το σώμα σας να χρησιμοποιήσει ινσουλίνη, και έτσι το πάγκρεας χρειάζεται να παράγει περισσότερη ινσουλίνη. Για τις περισσότερες έγκυες, αυτό δεν είναι ένα πρόβλημα: καθώς αυξάνεται η ανάγκη σας για ινσουλίνη, το πάγκρεας αποθηκεύει όλο και περισσότερη. Αλλά όταν το πάγκρεας μιας γυναίκας  δεν μπορεί να ικανοποιήσει την πολύ υψηλή ζήτηση για γλυκόζη και τα επίπεδα γλυκόζης αίματος αυξηθούν πολύ, το αποτέλεσμα είναι διαβήτης κυήσεως. 

Οι περισσότερες γυναίκες με διαβήτη κυήσεως δεν παραμένουν διαβητικές μετά τον τοκετό. Βρίσκονται όμως σε υψηλότερο κίνδυνο να τους παρουσιαστεί και πάλι κατά τη διάρκεια μιας μελλοντικής εγκυμοσύνης και αργότερα στη ζωή. 

Πώς γίνεται η διάγνωση; 

Η διάγνωση θα γίνει μετά από μια εξέταση γλυκόζης.

Πώς ο διαβήτης κυήσεως μπορεί να επηρεάσει την εγκυμοσύνη μου; 

Οι περισσότερες γυναίκες που εμφανίζουν διαβήτη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης  έχουν υγιή μωρά. Ο ιατρός σας θα σας παρακολουθεί στενά και πιθανότατα θα μπορέσετε να διατηρήσετε τα επίπεδα σακχάρου του αίματός σας υπό έλεγχο με τη κατάλληλη διατροφή και άσκηση, και με τη λήψη ινσουλίνης εάν χρειαστεί. Αλλά κακώς ελεγχόμενος διαβήτης μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για εσάς και το μωρό σας. 

Για τις περισσότερες γυναίκες με διαβήτη κυήσεως, η κύρια ανησυχία είναι ότι μια παραπάνω ποσότητα γλυκόζης μπορεί να καταλήξει στο αίμα του μωρού. Εάν συμβεί αυτό, το πάγκρεας του μωρού σας πρέπει να παράγει περισσότερη ινσουλίνη για τη διαδικασία της επιπλέον γλυκόζης. Όλα αυτή η περίσσεια σακχάρου του αίματος και ινσουλίνης μπορεί να προκαλέσει στο μωρό σας να παράγει περισσότερο το οποίο να έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του βάρους του.

Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αυτό που ονομάζεται μακροσωμία. Ένα τέτοιο μωρό μπορεί να είναι πολύ μεγάλο για να γεννηθεί με φυσιολογικό τοκετό και πολύ πιθανό ο ιατρός σας να συστήσει τοκετό με καισαρική τομή πριν από την πιθανή ημερομηνία τοκετού.  Μόνο μια μειοψηφία των γυναικών με καλά ελεγχόμενο διαβήτη κυήσεως καταλήγει σε υπερβολικά μεγάλο μωρό. 

Λίγο μετά τον τοκετό, το μωρό σας μπορεί επίσης να έχει χαμηλό σάκχαρο αίματος (υπογλυκαιμία) επειδή το σώμα του θα εξακολουθεί να παράγει επιπλέον ινσουλίνη απαντώντας στη λήψη επιπλέον γλυκόζης από εσάς. Θα γίνει δοκιμή του σακχάρου αίματος κατά τη γέννηση, λαμβάνοντας μια σταγόνα αίματος από τη φτέρνα του. Εάν τα επίπεδα του σακχάρου του αίματος είναι χαμηλά, θα πρέπει να του δοθεί  το συντομότερο δυνατόν γάλα. (Σε σοβαρές περιπτώσεις υπογλυκαιμίας, μπορεί να δοθεί ένα διάλυμα γλυκόζης IV).

Το μωρό αυτό μπορεί επίσης να έχει υψηλότερο κίνδυνο για ίκτερο, αύξηση του αριθμού των ερυθρών αιμοσφαιρίων του αίματος και υπασβεστιαιμία (χαμηλό ασβέστιο στο αίμα). Εάν τα επίπεδα  σακχάρου αίματος είναι ιδιαίτερα χαμηλά, θα μπορούσε να επηρεαστεί η καρδιά του μωρού σας. Και τέλος, έχοντας διαβήτη κυήσεως αυξάνει δύο φορές περισσότερο την πιθανότητα να εμφανίσετε προεκλαμψία σε σχέση με άλλες έγκυες γυναίκες. 

Συμπτώματα του διαβήτη κυήσεως 

Ενδέχεται να παρατηρήσετε ότι διψάτε, πεινάτε ή κουράζεστε πιο πολύ από το συνηθισμένο ή ότι έχετε συχνοουρία, αλλά αυτά όμως είναι συνήθη συμπτώματα κατά τη διάρκεια κάθε εγκυμοσύνης. Το γεγονός είναι ότι ο διαβήτης κυήσεως  δεν έχει συχνά  συμπτώματα. Για το λόγο αυτό σχεδόν όλες οι έγκυες γυναίκες πρέπει να κάνουν εξέταση γλυκόζης κάθε μήνα και εξέταση ανοχής γλυκόζης μεταξύ την 24ης και 28ης εβδομάδα κυήσεως. 

Παράγοντες κίνδυνου για διαβήτη κυήσεως 

Σύμφωνα με την αμερικανική Ένωση διαβήτη, οι έγκυες που θεωρούνται υψηλού κινδύνου για να παρουσιάσουν διαβήτη κυήσεως είναι: 

•   Οι παχύσαρκες 

•   Όσες έχουν ιστορικό διαβήτη κυήσεως 

•   Όσες έχουν ιστορικό διαβήτη στην οικογένειά τους

•   Όσες προηγουμένως έχουν γεννήσει ένα μεγάλο μωρό 

•   Όσες έχουν χρόνια υψηλή πίεση αίματος. 

Ρύθμιση διαβήτη κυήσεως 

Θα χρειαστεί να παρακολουθείτε επιμελώς τα επίπεδα γλυκόζης, χρησιμοποιώντας στο σπίτι  ένα μετρητή γλυκόζης ή ταινίες. Μια καλά σχεδιασμένη διατροφή μπορεί να σας βοηθήσει να διατηρήσετε  τα επίπεδα γλυκόζης στα επιθυμητά επίπεδα . 

Η διατροφή σας πρέπει να έχει τη σωστή ισορροπία των πρωτεϊνών, λιπών και υδατανθράκων, ενώ ταυτόχρονα παρέχει τις κατάλληλες βιταμίνες, ανόργανα άλατα και θερμίδες. Για να διατηρήσετε τα επίπεδα γλυκόζης σας σταθερά, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να μην παραλείπετε γεύματα, ιδιαίτερα το πρωινό. 

Μελέτες επίσης δείχνουν ότι η μέτρια άσκηση βοηθά στην ικανότητα του οργανισμού σας να επεξεργάζεται γλυκόζη, διατηρώντας τα επίπεδα σακχάρου αίματος σε έλεγχο. Πολλές γυναίκες με διαβήτη κυήσεως επωφελούνται από 30 λεπτά αερόβιας γυμναστικής, όπως το περπάτημα ή το κολύμπι, κάθε μέρα. Επειδή η άσκηση δεν είναι σκόπιμο να γίνεται από όλες τις έγκυες, θα πρέπει να ρωτήσετε τον ιατρό σας ποιο επίπεδο σωματικής δραστηριότητας θα ήταν επωφελές για εσάς. 

Εάν ο έλεγχος του σακχάρου αίματος δεν είναι δυνατό να ρυθμιστεί σε ικανοποιητικά επίπεδα με διατροφή και άσκηση μόνο, θα πρέπει να πάρετε ινσουλίνη. Περίπου το 15 τοις εκατό των γυναικών με διαβήτη κυήσεως χρειάζεται ινσουλίνη.  

Θα έχω διαβήτη μετά τον τοκετό; 

Πιθανώς όχι. Μόνο ένα μικρό ποσοστό των γυναικών με διαβήτη κυήσεως παραμένουν διαβητικές μετά τον τοκετό και ειδικοί πιστεύουν ότι οι περισσότερες από αυτές τις γυναίκες στην πραγματικότητα είχε διαβήτη που δεν είχε διαγνωσθεί πριν αυτές μείνουν έγκυες. Για να βεβαιωθείτε, θα χρειαστεί να κάνετε μια εξέταση γλυκόζης περίπου 6 έως 12 εβδομάδες μετά τον τοκετό. 

Ο διαβήτης κυήσεως με βάζει σε υψηλότερο κίνδυνο για διαβήτη στο μέλλον; 

Περίπου τα δύο τρίτα των γυναικών που έχουν διαβήτη κυήσεως θα συνεχίσουν να έχουν και σε μελλοντικές εγκυμοσύνες. Σύμφωνα με μερικές μελέτες περίπου το 50 τοις εκατό των γυναικών που έχουν εμφανίσει διαβήτη κυήσεως θα παρουσιάσουν διαβήτη τύπου 2 κατά τα πρώτα πέντε έτη μετά τον τοκετό. Υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσετε διαβήτη εάν υπάρχουν οι παρακάτω προϋποθέσεις:  

•   Είσαστε παχύσαρκες. 

•   Είχατε υψηλά επίπεδα σακχάρου αίματος πολύ υψηλά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

•   Σας είχε διαγνωσθεί διαβήτης στα πρώτα στάδια της εγκυμοσύνης σας. 

•   Τα αποτελέσματα της εξέτασης της γλυκόζης κατά την επιλόχεια περίοδο ήταν οριακά (δηλαδή, ήταν σχετικά υψηλή, αλλά δεν επαρκεί για την ταξινόμηση σας ως διαβητική). 

Ο ιατρός σας θα σας συστήσει τη συχνότητα με την οποία θα πρέπει να κάνετε εξέταση σακχάρου αίματος, συνήθως μία φορά κάθε τρία έτη εφόσον τα αποτελέσματα της  επιλόχειας εξέτασης είναι κανονικά. Η διατήρηση  βάρους σε χαμηλά επίπεδα, κάνοντας υγιεινή διατροφή και τακτική άσκηση  μπορεί να σας βοηθήσει να αποτραπεί η ασθένεια. 

Το παιδί σας και αυτό θα έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να εμφανίσει διαβήτη στην παιδική ηλικία και σαν ενήλικας. Είναι σημαντικό να συνηθίσει σε μια καλή διατροφή, να έχει κανονικό βάρος και να κάνει σωματική άσκηση. Φροντίστε ο παιδίατρος σας να γνωρίζει ότι είχατε διαβήτη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.