Εμβολιασμός κατά του Covid-19 στην κύηση και την αναπαραγωγή! Μύθοι & Αλήθειες

Γράφει ο Γεωργογιάννης Νικόλαος, Μαιευτήρας Γυναικολόγος, MSc στην Γυναικεία Αναπαραγωγή  - Υπογονιμότητα, Συνεργάτης Κλινικής ΡΕΑ.

Ο ιός που προκαλεί οξύ αναπνευστικό σύνδρομο γνωστός ως SARS-CoV-2  είναι η αιτία της ννόσου COVID-19 που προκάλεσε την πανδημία της εποχής μας. Τα συμπτώματα της νόσου στις εγκύους ασθενείς περιλαμβάνουν πυρετό, βήχα, κεφαλαλγία, μυαλγίες, δύσπνοια, απώλεια γεύσης, ανοσμία, καταρροή και κάποιες φορές διαρροϊκές κενώσεις.

 

Η λοίμωξη από τον ιό μπορεί να είναι και ασυμπτωματική στο 75% των εγκύων γυναικών.

Σε περίπτωση συμπτωματικής νόσου της εγκύου υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για βαριά νόσηση και για θάνατο σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό.

Σε μελέτη του CDC των ΗΠΑ που συνέκρινε 23.000 έγκυες που νόσησαν από COVID-19 με 386.000 μη έγκυες αναπαραγωγικής ηλικίας προέκυψε ότι:

  • Οι έγκυες γυναίκες που νοσούν από COVID-19 έχουν αυξημένο κίνδυνο εισαγωγής σε μονάδες εντατικής θεραπείας (10,5 έναντι 3,9 ανά 1000 περιπτώσεις)
  • Ανάγκη για επεμβατικό αερισμό 2,9 έναντι 1,1 ανά 1000 περιπτώσεις
  • Και θάνατος 1,5 έναντι 1,2 ανά 1000 περιπτώσεις

 

Ποιοί είναι οι παράγοντες κινδύνου για σοβαρή νόσηση από COVID-19 και θάνατο;

  • Ηλικία της μητέρας μεγαλύτερη των 35 ετών
  • Παχυσαρκία
  • Σακχαρώδης διαβήτης
  • Παθήσεις από το καρδιαγγειακό και το αναπνευστικό

 

Εγκυμοσύνη και εμβόλιο κατά του Covid-19

Η σύσταση που υπάρχει σήμερα τόσο από τις ΗΠΑ όσο και από το Ηνωμένο Βασίλειο είναι ο εμβολιασμός όλων των εγκύων γυναικών σε οποιοδήποτε τρίμηνο της κύησης ανεξάρτητα εάν αυτές συμπεριλαμβάνονται σε ομάδες υψηλού κινδύνου. Ο εμβολιασμός προστατεύει τόσο την έγκυο γυναίκα, από όλες τις επιπλοκές του ιού, όσο και το έμβρυο από προωρότητα και θάνατο. 

Είναι ασφαλής ο εμβολιασμός για την έγκυο και το έμβρυο;

Στις ΗΠΑ τα mRNA εμβόλια έχουν δοκιμαστεί σε περισσότερες από 160.000 γυναίκες και δεν έχουν παρουσιάσει κάποια επιπλοκή, τόσο στην γυναίκα όσο και στο έμβρυο. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, πάνω από 87.000 γυναίκες έχουν εμβολιαστεί, χωρίς καμία επιπλοκή. Είναι γεγονός ότι τα mRNA εμβόλια είναι ασφαλή για την έγκυο και το έμβρυο και προστατεύουν από σοβαρή νόσηση αυτών.

Ποιά είναι η επίδραση των εμβολίων στα έμβρυα;

Τα υπάρχοντα δεδομένα με πάνω από 40.000 γυναίκες που εμβολιάστηκαν κατά την διάρκεια της κύησης σε 4 διαφορετικές χώρες δείχνουν ότι το εμβόλιο δεν προκαλεί αποβολή, ενδομήτριο θάνατο, υπολειπόμενη ανάπτυξη του εμβρύου ή συγγενείς  ανωμαλίες.

Ποιά είναι τα οφέλη του εμβολιασμού κατά την κύηση;

  • Αποφυγή βαριάς νόσησης από COVID-19
  • Μείωση του κινδύνου ενδομήτριου θανάτου και προωρότητας
  • Μείωση της μεταδοτικότητας του ιού σε άλλα μέλη της οικογένειας

 

Πότε μπορεί να γίνει το εμβόλιο στην κύηση;

Ο εμβολιασμός των εγκύων γυναικών μπορεί να γίνει σε οποιοδήποτε τρίμηνο της κύησης. Δεν υπάρχουν δεδομένα που να δείχνουν ότι πρέπει να καθυστερούμε τον εμβολιασμό για μετά το 1ο τρίμηνο της κύησης.

Μπορεί ένα ζευγάρι να εμβολιαστεί ενώ βρίσκεται σε πρόγραμμα εξωσωματικής γονιμοποίησης;

Ναι μπορεί, αποφεύγοντας έτσι τον κίνδυνο νόσησης κατά τη διάρκεια της κύησης. Συστήνεται να πραγματοποιείται ο εμβολιασμός 3-5 μέρες μακριά από ωοληψία ή εμβρυομεταφορά για τυχόν ανεπιθύμητες ενέργειες του εμβολίου.

Μπορεί ο εμβολιασμός να επηρεάσει την γονιμότητα;

Δεν υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που να αποδεικνύουν ότι ο εμβολιασμός μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη γονιμότητα των γυναικών. Δεν έχει αποδειχθεί ότι υπάρχει βιολογικός μηχανισμός μέσω του οποίου μπορεί να προκληθεί μείωση της γυναικείας γονιμότητας.

Ποιά εμβόλια προτείνονται κατά τη διάρκεια της κύησης;

Ο εμβολιασμός εγκύων γυναικών στην Αμερική με mRNA εμβόλια έχει ξεπεράσει τα 100.000 άτομα. Οι αναλύσεις δεν έχουν αναδείξει ανεπιθύμητη ενέργεια στην κύηση  που να σχετίζεται με τον εμβολιασμό. Τα mRNA εμβόλια  προκαλούν  επαρκή  ανοσολογική απάντηση τόσο σε εγκύους όσο και σε θηλάζουσες γυναίκες, η οποία είναι συγκρίσιμη ή και υψηλότερη  σε σχέση  με την ανοσιακή απάντηση μετά από νόσηση από SARS-CoV-2. Επίσης μετά από εμβολιασμό ανιχνεύθηκαν αντισώματα στο αίμα του ομφαλίου λώρου κατά τη γέννηση. Η Ελληνική Εταιρεία Μαιευτικής  και Γυναικολογίας προτείνει τη χορήγηση εμβολίων mRNA επειδή τα σημερινά  δεδομένα ασφαλείας και αντιγονικότητας αφορούν εγκύους  που έχουν εμβολιαστεί  με τον συγκεκριμένο τύπο εμβολίου.

 

Συμπερασματικά αυτό που θα θέλαμε να τονίσουμε είναι ότι:

  • Δεν απαγορεύεται ο εμβολιασμός στις γυναίκες που είναι σε προσπάθεια εγκυμοσύνης
  • Συστήνεται ο εμβολιασμός με mRNA εμβόλιο στην κύηση
  • Ο θηλασμός δεν αποτελεί αντένδειξη για εμβολιασμό της μητέρας έναντι του Covid-19
  • Προτείνεται ο εμβολιασμός των γυναικών που βρίσκονται σε πρωτόκολλο υποβοηθούμενης αναπαραγωγής
  • Συστήνεται η ενημέρωση όλων των γυναικών από τον γιατρό τους σχετικά με τα οφέλη του εμβολιασμού, το προφίλ ασφάλειας των εμβολίων έναντι του SARS-CoV-2 και τον αυξημένο κίνδυνο βαρύτερης νόσησης και θανάτου από COVID-19 στην κύηση

 

*Οι παραπάνω συστάσεις  βασίζονται σε οδηγίες  που έχει δημοσιεύσει  η Ελληνική Μαιευτική και Γυναικολογική Εταιρεία, το Αμερικανικό κολλέγιο Μαιευτήρων Γυναικολόγων και το Βασιλικό κολλέγιο Μαιευτικής και Γυναικολογίας της Μεγάλης Βρετανίας.